In 2023 was er globaal opnieuw een recordgroei aan zonne-energie. Er werd in totaal voor 507 GW aan vermogen geïnstalleerd, goed voor een groei van 50% ten opzichte van 2022. Een goede ontwikkeling in het licht van de duurzame opwek van energie.
Volgens Nu.nl zet deze groei ook in de nabije toekomst door: “Ook de komende jaren blijven groene energiebronnen hard groeien. De doelen die landen hebben afgesproken op de klimaattop in Dubai zijn daardoor in zicht.” Zeer goed nieuws, zou je zeggen. Er zijn echter ook andere berichten over de toekomstige groei.
Onderzoeksbureau Wood Mackenzie meldt op basis van hun onderzoek: “De wereldwijde verkoop van zonnepanelen groeit niet meer en stabiliseert zich tot 2032 op een niveau van ongeveer 350 gigawattpiek.” Hieronder volgt een afbeelding met een visuele presentatie van de te verwachten geïnstalleerde vermogens aan zonne-energie.
De komende jaren verwachten we dus elk jaar een flinke groei aan zonne-energie, maar de groei vlakt voor het eerst in de geschiedenis van solar wel af. Dat wil zeggen, er zal elk jaar ongeveer hetzelfde vermogen bijkomen als er in 2023 bij kwam. Hoogstwaarschijnlijk geen nieuwe, onwaarschijnlijke records dus.
“Malaise” in de Nederlandse zonnepanelenmarkt
Tot zover de analyse over de wereldwijde groei; hoe zit het eigenlijk in Nederland? Als we terugkijken naar 2023 was er in het eerste half jaar een fenomenale groei, maar zwakte dit sterk af in de tweede helft van het jaar. Dit had allerlei verschillende oorzaken, die elkaar versterkten. Dit effect gaat in 2024 door.
Volgens het Nationaal Solar Trend Rapport 2024 is er in 2023 over het gehele jaar genomen een kleine groei geweest: “In het Nationaal Solar Trendrapport 2023 werd gesteld dat een stabilisatie van de installatiecijfers in 2023 een prestatie van formaat zou zijn voor de Nederlandse zonne-energiesector. Die stabilisatie is gerealiseerd, sterker nog, met 4,8 gigawattpiek geïnstalleerd zonnestroomvermogen in 2023 is er zelfs opnieuw sprake van (lichte) groei.” Het positieve sentiment is echter omgeslagen naar een zorgelijk en negatief vooruitzicht. Dit geldt zowel voor het zakelijke als het residentiële (zonnepanelen op woningen) segment.
Voor de residentiële markt geldt dat de energiecrisis een gigantische vraag heeft opgewekt, maar dat consumenten ook zeer gevoelig zijn gebleken voor de negatieve berichtgeving over zonnepanelen. Bij NZON merkten we dit ook bij onze klanten. Ten eerste was de regering gevallen en zorgden de nieuwe verkiezingen voor onduidelijkheid en een afwachtende houding. Ten tweede zou de salderingsregeling afgebouwd worden, maar was geheel onduidelijk of deze wet erdoor zou komen wat de nieuwe verkiezingen voor impact zouden hebben. Ten derde waren energieleveranciers, met Van de Bron voorop, begonnen met het straffen van zonnepanelen-eigenaars door met maandelijkse heffingen te komen voor het terugleveren van energie. Ten vierde was het onduidelijk wat er met de stroomprijzen zou gebeuren, nadat er eerst een grote energiecrisis was ontstaat door de oorlog in Oekraïne.
Het residentiële segment is de drijvende kracht geweest achter de groei van de Nederlandse zonnesector. Sinds de tweede helft van 2023 is die groei echter omgeslagen naar krimp. Toch had eind 2023 ongeveer een derde van alle huishoudens zonnepanelen. Voor huishoudens in koopwoningen is dat zelfs bijna een op de twee.
Uit: Nationaal Solar Trend Rapport 2024
Al deze factoren samen, en het is lastig te zeggen welke factoren zwaarder weegden, zorgden ineens voor een zeer afwachtende houding bij de Nederlandse consument. Dit heeft in de tweede helft van 2023 gezorgd voor een sterke daling van offerteaanvragen bij installateurs van soms wel 90%, met faillissementen tot gevolg.
Verwachtingen voor de komende jaren
De verwachtingen voor 2024 zijn volgens het trend rapport redelijk positief, al zal er minder geïnstalleerd worden dan in 2023: “Naar verwachting zal het residentiële segment krimpen van ruim 2,5 GWp in 2023 naar 1,7 GWp in 2024. De primaire oorzaak is de terugtrekkende consumentenvraag op de korte termijn. Echter, het is ook erg belangrijk om rekening te houden met een steeds meer verzadigde markt. Zo beschikt eind 2023 al een derde van alle woningen over zonnepanelen, wat overeen komt met ongeveer de helft van alle geschikte woningen.”
We hebben te maken met een veranderende markt, waarbij de vraag de komende jaren zal verminderen. De poging van het huidige demissionaire kabinet om de salderingsregeling af te bouwen, zonder daar interessante regelingen voor in de plaats te zetten, zorgt voor meer onzekerheid en een verlaagde bereidheid onder de Nederlandse consument om zonnepanelen aan te schaffen. En geef ze eens ongelijk.
Bronnen
- Nu.nl | Opnieuw recordgroei van wereldwijde zonne-energie, doelen klimaattop in zicht
- The Guardian | World’s renewable energy capacity grew at record pace in 2023
- Solar Magazine | WoodMac: ‘Wereldwijde verkoop zonnepanelen groeit niet meer’
- PV Magazine | WoodMac predicts strong yet flat global PV growth through to 2032
- Nationaal Solar Trend Rapport 2024
- NOS | Zonnepanelen fors minder in trek bij huiseigenaren
- NOS | Zonnepanelen straks iets minder voordelig voor klanten Vandebron
